Zielone światło dla linii bezpośrednich w polskiej energetyce – przyjęcie rządowego projektu UC74
Data dodania: 04.08.2023 r. | ellipsisenergy.pl
Daniel Owczarczyk
Już wkrótce przedsiębiorcy zyskają możliwość bezpośredniego połączenia się z wytwórcami energii elektrycznej za pośrednictwem dedykowanych linii bezpośrednich. W ostatnim tygodniu parlament zakończył prace nad nowelizacją Prawa Energetycznego, która wprowadza przepisy sporządzone przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT) (nr z wykazu: 3237). Nowe regulacje stanowią istotny krok w kierunku otwarcia bezpośredniej komunikacji między przedsiębiorcami a producentami energii, co prawdopodobnie wpłynie na ułatwienie procesów handlowych i stymulację gospodarczą w sektorze energetycznym.
Aktualizacja przepisów dotyczących linii bezpośrednich w polskiej energetyce stawia przed przedsiębiorcami i sektorem energii nowe możliwości i wyzwania. Instrument ten jest kluczowy dla przyspieszenia transformacji energetycznej oraz rozwoju sektora kontraktów cPPA.
Linie bezpośrednie pozwalają na bezpośrednie połączenie producentów energii elektrycznej z odbiorcami, omijając tradycyjne pośrednictwo i sieć dystrybucji. Co prawda w polskim ustawodawstwie funkcjonowała definicja linii bezpośredniej, aczkolwiek Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (PURE) nie wydawał zgód na ich budowę. Zezwolenie na pracę jednostki wytwórczej jedynie w trybie wyspowym sprawiło, że w praktyce linie te nie powstawały w ogóle. Nowa definicja klarownie określa strony korzystające z linii bezpośredniej oraz procedurę przyłączania i sprzedaży energii w takim układzie.
Zgłoszenie zamiaru wybudowania linii bezpośredniej
Przedsiębiorcy, którzy chcą zbudować linię bezpośrednią, nie będą już musieli wnioskować o zgodę PURE. Zamiast tego wystarczy jedynie dokonać zgłoszenia, które zostanie zakończone wpisem do rejestru URE.
Podmiot ubiegający się o budowę linii bezpośredniej lub posiadający tytuł prawny do linii bezpośredniej składa do PURE zgłoszenie o zamiarze wybudowania linii bezpośredniej lub dalszego korzystania z linii bezpośredniej wraz z:
- oznaczeniem podmiotu posiadającego tytuł prawny do linii bezpośredniej, jednostki wytwórczej energii elektrycznej połączonej za pomocą linii bezpośredniej, odbiorcy energii elektrycznej dostarczanej linią bezpośrednią, w tym jego imieniem i nazwiskiem lub firmą (nazwą) wraz z oznaczeniem formy prawnej;
- informacjami m.in. o znamionowym napięciu pracy linii bezpośredniej, długości linii, lokalizacji, podmiotach będących jednostkami podporządkowanymi, do których będzie dostarczana energia elektryczna linią bezpośrednią czy mocy zainstalowanej tej jednostki;
- ekspertyzą wpływu tej linii bezpośredniej lub urządzeń, instalacji lub sieci do niej przyłączonych na system;
- schematem elektrycznym linii bezpośredniej lub urządzeń wydzielonego odbiorcy i wydzielonej jednostki wytwórczej
Wpis do wykazu powinien zostać wykonany w terminie 45 dni od dnia złożenia tego zgłoszenia. Nie sprecyzowano w ustawie w jakim czasie PURE po dokonaniu wpisu linii bezpośredniej do wykazu wydaje zaświadczenie o wpisaniu linii bezpośredniej do tego wykazu.
W przypadku konieczności uzupełnienia lub poprawienia wniosku termin nie może być krótszy niż 30 dni od dnia doręczenia wezwania. W zakresie uzasadnionych wątpliwości co do negatywnego wpływu linii bezpośrednich na sieć PURE może wystąpić do:
- podmiotu składającego zgłoszenie o złożenie wyjaśnień, wyznaczając termin nie krótszy niż 30 dni od dnia doręczenia wezwania,
- innego podmiotu o sporządzenie drugiej ekspertyzy w sprawie wpływu linii bezpośredniej lub urządzeń, instalacji lub sieci do niej przyłączonych na system elektroenergetyczny,
- operatora systemu elektroenergetycznego z wnioskiem o sporządzenie ekspertyzy, wyznaczając termin na jej sporządzenie nie dłuższy niż 45 dni, a dany operator sporządza ekspertyzę w tym terminie.
Koszty sporządzenia ekspertyz ponosi podmiot składający zgłoszenie i uiszcza zaliczkę w wysokości szacowanych kosztów sporządzenia danej ekspertyzy.
W przypadku braku konieczności uzupełnień lub wyjaśnień, PURE dokonuje wpisu. W przeciwnym przypadku, nowy bieg terminu rozpoczyna się od uzupełnienia braków lub poprawienia informacji i/lub schematu, udzielenia wyjaśnień, otrzymania drugiej ekspertyzy albo ekspertyzy od operatora systemu elektroenergetycznego.
Kto nie musi przedkładać ekspertyzy?
Prace wyspowe (z wydzielonej jednostki wytwórczej do instalacji i urządzeń wydzielonego odbiorcy nieprzyłączonego do sieci elektroenergetycznej) oraz linie bezpośrednie w przypadku odbiorcy przyłączonego do sieci elektroenergetycznej o mocy do 2 MW będą mogły być realizowane w trybie zgłoszeniowym, bez konieczności przedkładania ekspertyzy, co przyspieszy proces związany z budową i użytkowaniem tych linii.
Rozliczenie nadwyżek energii
Producentom energii elektrycznej umożliwia się wprowadzenie nadwyżek energii do krajowej sieci elektroenergetycznej, jeżeli:
- sprzedawca energii elektrycznej zawrze umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji z operatorem sieci energetycznych do którego sieci odbiorca jest przyłączony oraz zostaną spełnione warunki polegającego na przyłączeniu odbiorcy do sieci;
- spełni wymagania techniczne określone w rozporządzeniu „systemowym” (Dz.U.2023.819 z dnia 2023.04.28) oraz w metodach, warunkach, wymogach i zasadach dotyczących wymagań technicznych dla jednostek wytwórczych, ustanowionych na podstawie obowiązujących aktów prawnych odpowiednio do mocy tej jednostki w odniesieniu do poziomu napięcia w punkcie połączenia linii bezpośredniej z instalacją odbiorcy albo z siecią, urządzeniami lub instalacjami podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną;
- będzie posiadał wydaną koncesję na obrót energią elektryczną.
Opłata solidarnościowa
Podmioty wykorzystujące linią bezpośrednią, przyłączeni za pomocą innego przedsiębiorstwa energetycznego do sieci elektroenergetycznej, wnoszą do tego przedsiębiorstwa dwie opłaty:
- tzw. opłatę solidarnościową,
- opłatę na pokrycie kosztów utrzymywania systemowych standardów jakości i niezawodności bieżących dostaw energii elektrycznej.
Obie opłaty będą zależne od ilości energii dostarczanej linią bezpośrednią. Opłata solidarnościowa będzie odpowiadała udziałowi podmiotu przyłączanego w kosztach stałych za przesyłanie lub dystrybucję energii elektrycznej, w części niepokrytej innymi składnikami taryfy.
Sposób określania wysokości opłat określono w Rządowym Projekcie rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi w pakiecie regulacyjnym (UC74).
Nowe przepisy – od kiedy?
Zgodnie z zaakceptowaną nowelizacją Prawa Energetycznego, Ustawa trafi teraz do podpisu Prezydenta. Przepisy dotyczące linii bezpośrednich, będą obowiązywać po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw.
Przepisy dotyczące ustalenia przez operatorów sieci elektroenergetycznej opłaty solidarnościowej i opłaty na pokrycie kosztów utrzymywania systemowych standardów jakości i niezawodności bieżących dostaw energii elektrycznej zostaną przyjęte w ciągu 30 dni od ogłoszenia Rozporządzenia w Dzienniku Ustaw.